Onlangs was ik aanwezig bij een infectiecommissievergadering van een organisatie in de gehandicaptensector. Daar waren twee medewerkers aanwezig die op dat moment in de organisatie geschoold werden tot infectiepreventieadviseurs (IPA’s). Ik vroeg aan deze medewerkers of zij wisten waar hun verantwoordelijkheden lagen binnen de organisatie ten aanzien van infectiepreventie. Zij gaven aan hier geen idee van te hebben. De zorgorganisatie dacht, dat met het aanstellen van deze IPA’s, de kennis omtrent infectiepreventie te kunnen borgen binnen de organisatie.
Tegenwoordig worden IPA’s opgeleid als een soort van verlengde arm voor de deskundige infectiepreventie. Ook zijn er zorgorganisaties waar contactpersonen infectiepreventie (CIP-ers) of aandachtsvelders infectiepreventie (AHI-ers) zijn. Zelfs in het onlangs uitgekomen adviesrapport in opdracht van het ministerie van VWS (“Uitvoeringsadvies versterken hygiëne en infectiepreventie langdurige zorg”) wordt dit onderscheid gemaakt. Daar staat ook in dat de IPA een cursus krijgt van 5 dagen, de CIP-er van 4 dagen en de AHI-er een korte cursus, aldus het rapport.
Allemaal (officiële?) functionarissen die opgeleid worden om taken te vervullen ten aanzien van infectiepreventie. Vaak denken organisaties dat met het aanstellen van deze personen, infectiepreventie geborgd is binnen een zorgorganisatie.
Maar waar liggen nu de verantwoordelijkheden van deze functionarissen? En wat hebben zij nu echt nodig om infectiepreventiebeleid op te werkvloer te krijgen?
Als het gaat om infectiepreventiebeleid op de werkvloer te krijgen zijn naar mijn mening twee dingen heel belangrijk om te beseffen.
Ten eerste, wie is in een organisatie waarvoor verantwoordelijk als het gaat over infectiepreventie? En ten tweede, infectiepreventie gaat altijd over gedragsverandering.
Vraag het een willekeurig aantal functionarissen uit een zorgorganisatie, wie is nu waar verantwoordelijk voor als het gaat over infectiepreventie? En je zal veel verschillende antwoorden krijgen. Het is dus als organisatie heel belangrijk om hier eerst duidelijkheid in te krijgen. Waar is een directie verantwoordelijk voor, waar is een manager verantwoordelijk voor…etc. En als je dan toch aan de slag wil gaan met IPA’s, CIP-ers of AHI-ers, wat zijn dan hun verantwoordelijkheden en taken. En krijgen ze daar structureel tijd voor?
Wat hebben de IPA’s, CIP-ers of AHI-ers nodig om aan de slag te gaan als infectiepreventie altijd gaat over gedragsverandering?
Theorie over micro-organismen en antibioticaresistentie? Misschien wel, maar als je het ze zelf vraagt dan zijn ze vooral op zoek naar, hoe krijg ik mijn collega’s zover dat ze die handsieraden af gaan doen en geen lange mouwen meer dragen in de winter.
Ik denk dat deze functionarissen vooral gebaat zijn bij het krijgen aangereikt van tools om aan de slag te gaan met collega’s om die gedragsverandering voor elkaar te krijgen. Daar moet naar mijn mening de meeste tijd in zitten gedurende een opleiding of cursus.
Wat zegt dit alles over de rol van de deskundige infectiepreventie?
De deskundige infectiepreventie is de aangewezen functionaris om inhoudelijke kennis ten aanzien van infectiepreventie voor de IPA’s, CIP-ers en AHI-ers op peil te houden en de IPA’s, CIP-ers en AHI-ers te helpen om de aanzwengelaars te laten zijn binnen hun eigen organisatie/team als het gaat over infectiepreventie.
Daarnaast kunnen “vreemde ogen” ook dwingen en is de deskundige infectiepreventie de aangewezen persoon om organisaties/teams te enthousiasmeren en aan te zetten tot een gedragsverandering.
In dat laatste is mogelijk binnen onze eigen beroepsgroep nog winst te behalen.
