Stiekem denken toch nog veel mensen bij infectiepreventie vooral aan ‘extra werk’, ‘een extra kostenpost’ en ‘protocollen vol regels’. “Gelukkig verdwijnt die angst vaak snel als ze ontdekken hoe je op een haalbare, betaalbare en praktische manier met infectiepreventie aan de slag kunt gaan”, vertellen de twee bevlogen deskundigen Infectiepreventie Nicole Kiefte en Simone Krooshof. Nicole en Simone durven zelfs te stellen dat aandacht besteden aan infectiepreventie binnen je zorginstelling zich altijd terugbetaalt. Zowel in tijd als in geld als in het welzijn van de patiënten, cliënten, bewoners en medewerkers.
Altijd goed voorbereid
Simone: “Daarvoor hoef je alleen maar terug te denken aan de Covid-periode. Juist toen bleek hoe belangrijk het op orde hebben van de basishygiëne en infectiepreventie zijn om besmettingen bij patiënten, bewoners en medewerkers te voorkomen. Dat geldt bij Covid, maar ook bij griep, MRSA of Scabiës.Zonder goed werkend infectiepreventiebeleid moet je opeens, als besmettingen de kop opsteken – én het door zieke cliënten en uitvallende collega’s al extra druk is -, allerlei extra uitzoekwerk doen.” Nicole vult aan: “Stel dat je dan opeens kweken moet laten maken om de besmettingshaard te achterhalen. Waar stuur je die kweken dan heen? En hoe krijg je ze allemaal weer duidelijk terug? En wanneer kies je ervoor om iemand in isolatie te plaatsen om verdere besmetting te voorkomen?”
Van weten naar willen
Voorkomen is dus beter dan genezen. Cliché maar waar. Zeker bij infectieziekten. Maar hoe zorg je nou voor een effectief infectiebeleid dat verder gaat dan protocollen. Nicole: “Dat bereik je niet van de ene op de andere dag. Daarvoor is een aanpak nodig waarmee je iedereen binnen jouw zorgorganisatie meeneemt en laat snappen wat hij of zij kan doen om besmettingen te helpen voorkomen. En, heel belangrijk, waarom zij dit moeten doen. Want alleen bewustwording helpt echt om gedrag te veranderen.”
Praktische pakketten
Omdat Nicole en Simone signaleerden dat vooral zorginstellingen binnen de langdurige zorg en de thuiszorg kampten met vraagstukken rond infectiepreventie, bieden ze voor deze sectoren pakketten aan om hun infectiebeleid op orde te krijgen en te houden. “Met deze pakketten kunnen zij op een heel praktische en betaalbare manier een effectief infectiepreventiebeleid opzetten en borgen binnen hun organisatie. Zo’n pakket bestaat uit praktische protocollen, toegespitst op de sector, het opleiden van aandachtsvelders binnen de organisatie, een nieuwsbrief die zij vier keer per jaar binnen de organisatie kunnen versturen en een jaarlijkse netwerkbijeenkomst voor alle aandachtsvelders infectiepreventie en beleids- en kwaliteitsmedewerkers. Daarbij horen ook nog acht consulturen per maand, onze actieve deelname aan de infectiepreventiecommissie en één keer per jaar een audit om te kijken hoe de organisatie ervoor staat, inclusief een verslag en verbetervoorstel.”
Mooie mijlpalen
Met deze praktische aanpak hebben Simone en Nicole afgelopen jaar al verschillende instellingen kunnen helpen. Simone: “Ik kijk met trots terug op de resultaten die we behaald hebben bijvoorbeeld bij Zorgorganisatie Philadelphia. In 2022 moest daar echt nog gewerkt worden aan de randvoorwaarden, maar afgelopen jaar konden we al de diepte in. We hebben veel scholing kunnen geven. Waar er eerst één aandachtsvelder was per locatie, is dat er nu één per team. Infectiepreventie is nu echt ingebed in de hele organisatie.”
Nicole: “Ook ben ik trots op de voorlichtingsfilmpjes die we gemaakt hebben voor de gehandicaptenzorg en voor de thuiszorg. Die filmpjes kunnen organisaties komend jaar gebruiken om hun bewoners en cliënten op een heel laagdrempelige manier te leren hoe zij zelf kunnen bijdragen aan het voorkomen dat zij of hun zorgverleners ziek worden. Want dát blijft natuurlijk de allerbelangrijkste reden waarom we ons hard maken voor infectiepreventie!”
Tag: gehandicaptenzorg
Protocollen, en dan?
Protocollen, en dan?
Landelijk zijn er veel gesubsidieerde initiatieven om zorgorganisaties te helpen bij het implementeren en borgen van infectiepreventie. Denk aan de 10 ABR Zorgnetwerken, Vilans, Waardigheid en Trots. Wanneer zij ons benaderen voor inhoudelijke kennis over infectiepreventie, is er één vraag die bijna altijd voorbij komt.
Wil je ons helpen met het schrijven van infectiepreventieprotocollen? Vaak is het een beleidsmedewerker die met deze taak belast wordt. Vaak is het niet duidelijk welke richtlijnen er allemaal zijn en welke protocollen belangrijk zijn voor een instelling. Het is voor beleidsmedewerkers zonder inhoudelijke kennis erg moeilijk om protocollen beknopt en duidelijk op te stellen.
Lappen tekst
Onze ervaring is dat beleidsmedewerkers, met alle goede bedoelingen, alles wat in een richtlijn staat willen opnemen in het protocol. Maar een zorgmedewerker heeft in een protocol geen behoefte aan lappen tekst om te lezen. Daarnaast moeten protocollen up-to-date blijven. Hoe zorgt een beleidsmedewerker dat hij of zij inhoudelijk op de hoogte is van aangepaste richtlijnen?
Goede infectiepreventieprotocollen zijn kort en bondig en vertellen de medewerker precies wat ze moeten doen, wanneer ze dat moeten doen en hoe ze het moeten doen. Meer dan dat is er niet nodig. Maar hoe verhouden deze protocollen zich dan tot het waarom achter deze protocollen?
Gedrag veranderen
Daar zit de crux…. Het hebben van protocollen alleen is niet voldoende. Want zonder goede implementatie en borging is er niemand die van dat protocol op de hoogte is. Om infectiepreventie goed in te bedden is veel meer nodig. Infectiepreventie vraagt om gedragsverandering. Een gedragsverandering teweegbrengen vergt een lange adem. Dat red je niet met het hebben van protocollen alleen.
“Iedereen weet wat hij doet, een gedeelte weet hoe hij het doet, maar weinigen weten waarom hij het doet.” Simon Sinek.
Niemand gaat zijn gedrag veranderen als je niet weet waarom je dat zou moeten doen. In onze scholingen ligt daarom de nadruk op waarom je iets zou moeten doen. Aan de hand van de besmettingscyclus leggen we uit wat je kunt doen om de keten te doorbreken, zodat zorgmedewerkers snappen wat de consequenties zijn van hun eigen gedrag. Daarnaast is het belangrijk om aandachtsvelders infectiepreventie te hebben binnen de teams. Zij kunnen collega’s motiveren het juiste te doen.
Bij het opleiden van deze aandachtsvelders gaat driekwart van de scholing over hoe je jouw collega’s meeneemt in veranderingen. Continue aandacht is belangrijk om gedragsverandering te krijgen en te houden, zonder dat jij de politieagent hoeft te zijn.
Alleen een e-learning is niet voldoende. Een enthousiaste vakidioot, die goede uitleg geeft met (praktijk)voorbeelden erbij, beklijft veel beter!
Infectiepreventie is niet altijd zwart of wit
Het checken of er volgens protocol gewerkt wordt is belangrijk om te toetsen waar je als organisatie staat in de borging van je beleid. Infectiepreventie is niet altijd zwart of wit. Vaak zijn het afwegingen van risico’s. Een deskundige infectiepreventie kan deze afwegingen het beste maken.
De uitkomsten uit audits kunnen weer input geven aan de infectiecommissie. Het geeft inzicht in hoe de organisatie ervoor staat en waar de verbeterpunten liggen. Een deskundige infectiepreventie kan hierin inhoudelijk adviseren en sturing geven. Dat voorkomt dat organisaties gaan zwemmen.
Toch is de realiteit dat veel organisaties vinden dat zij het zelf kunnen. Ze maken gebruik van de gratis initiatieven die aangeboden worden. En hoewel er ook vanuit deze organisaties op gestuurd wordt dat er een blijvende relatie wordt opgebouwd tussen zorgorganisaties en deskundigen infectiepreventie, blijkt de inhoudelijke expertise niet noodzakelijk genoeg of te duur. Het gevolg is dat het infectiepreventiebeleid wel op papier staat, maar dat het niet volgens voorschrift wordt uitgevoerd.
Om zichtbaar te maken wat er nodig is om infectiepreventie te borgen heeft Kiefte & Krooshof standaard pakketten ontwikkeld, die zorgsector specifiek zijn. Deze pakketten bevatten alles om een organisatie te ontzorgen en om echt stappen te maken. Kleinschalige organisaties bieden wij de mogelijkheid om samen een pakket af te sluiten. Zo wordt infectiepreventie haalbaar en betaalbaar.